چطور از خماری بعد از نوشیدن الکل جلوگیری کنیم؟

بسیاری از کسانی که در دورهمی‌های شبانه الکل مصرف کرده‌اند، تجربه خماری و عواقب وحشتناک آن را در صبح روز بعد داشته‌اند. چیزی که در لحظات نوشیدن سرخوش‌آور به نظر می‌رسید، آن روی خود را نشان می‌دهد.

به فاصله کمتر از ۱۲ ساعت باعث می‌شود دست‌های شما بلرزد، سردرد و تپش قلب بالا بگیرید و علائم ناخوشایند دیگری مانند سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و تشنگی طاقت‌فرسا را تجربه کنید.

این حالت‌های عذاب‌آور زمانی به اوج خود می‌رسند که الکل به تمامی در حال خروج از بدن شما است و متاسفانه هیچ راه علمی اثبات شده‌ای برای درمان خماری وجود ندارد. با این حال کارشناسان می‌گویند که می‌توانید از آن پیشگیری کنید یا حداقل آن حال بد صبح تا عصر روز بعد را به حداقل برسانید.

در اینجا چند روش برای این کار آورده‌ایم:

با شکم پر بنوشید

کارشناسان می‌گویند کمی غذا خوردن قبل از شروع نوشیدن می‌تواند علائم خماری شما را کاهش دهد.

به گفته آنان صرف یک وعده غذایی در آخر شب بعد از چندین ساعت الکل‌نوشی خیلی دیر است. در عوض، قبل از اولین نوشیدنی خود غذا بخورید و همچنان که شب می‌گذرد به نوشیدن ادامه دهید.

دکتر رابرت سوئیفت، استاد روانپزشکی و رفتار انسانی در دانشگاه براون رود آیلند، در این باره می‌گوید: «وجود غذا در معده، تخلیه معده را کند می‌کند و می‌تواند علائم خماری را کاهش دهد.»

این محقق که سوء مصرف الکل را در دهه ۹۰ میلادی مطالعه کرده است، اضافه می‌کند: «اگر معده حاوی غذا باشد، شیره معده و آنزیم‌هایی وجود دارند که غذا و الکل را با هم مخلوط می‌کنند و با این فرایند رقیق کردن الکل سبب می‌شوند در هر زمان فقط مقدار کمی الکل جذب شود. در نتیجه ورود الکل باقیمانده به روده در مرحله بعد زیاد تحریک‌کننده نمی‌شود.»

به گفته وی همین اصل در مورد آب و سایر نوشیدنی‌های غیرالکلی نیز صدق می‌کند و نوشیدن آب می‌تواند راهی موثر برای مبارزه با علائم الکل باشد.

دکتر جان بریک، رئیس سابق تحقیقات در مرکز مطالعات الکل دانشگاه راتگرز در نیوجرسی، در این باره می‌گوید: «علت اصلی خماری، کم‌آبی بدن و از دست دادن مایعات، ویتامین‌ها و مواد معدنی است.»

او با بیان اینکه مصرف تنها ۳ و نیم نوشیدنی الکلی می‌تواند منجر به از دست دادن یک لیتر آب در طی چند ساعت شود، اضافه می‌کند: «این مقدار آب زیادی است که باید دوباره تامین شود.»

کارشناسان می‌گویند کم‌آبی ناشی از الکل ممکن است بر یک زن بیشتر تاثیر بگذارد و احتمال خماری او را بیشتر کند، حتی اگر کمتر از یک مرد الکل بنوشد. این مطلب به این دلیل است که درصد آب در بدن مردان نسبت به زنان هم‌قد و هم‌وزن یکسان بیشتر است.

آبجو، شراب یا مشروبات الکلی با مواد افزودنی کمتر انتخاب کنید

الکلی که ما می‌نوشیم، الکل اتیلیک یا اتانول نامیده می‌شود و محصول جانبی تخمیر کربوهیدرات‌ها و نشاسته‌ها (معمولاً نوعی غلات، انگور یا توت) است.

لیست محصولات همسان جانبی یا مواد شیمیایی اضافه‌شده توسط تولیدکنندگان برای طعم و مزه می‌تواند مانند فهرستی از منابع موجود در یک انبار صنعتی باشد: اتیل فرمت، اتیل استات، ان-پروپانول، ایزوبوتانول و ان-بوتانول، ایزوپنتانول و ایزوآمیل الکل. هرچند سازندگان مشروبات الکلی می‌گویند این مواد در مقادیر کم و غیرسمی اضافه می‌شوند، برخی از افراد نسبت به اثرات آن‌ها بیش از حد حساس هستند.

اصلی که وجود دارد این است که به طور کلی، آبجو و مشروبات الکلی تیره‌رنگ حاوی مواد همسان بیشتری هستند و بنابراین ممکن است بیشتر باعث خماری شوند.

نتایج یک مطالعه که پیشتر انجام شده نشان داده است که مصرف ویسکی «بوربن» نسبت به ودکای شفاف شدت خماری بیشتری را در پی داشت، چرا که بوربن حدود ۳۷ برابر ودکا مواد همسان دارد.

مواد نگهدارنده شیمیایی به نام سولفیت‌ها که باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک در افراد حساس می‌شوند نیز محصول جانبی طبیعی تخمیر در مقادیر کم هستند. با این حال بسیاری از تولیدکنندگان آبجو و شراب، سولفیت‌ها را به محصولات خود اضافه می‌کنند تا عمر مفید آن‌ها را افزایش دهند. (سولفیت‌ها همچنین به نوشابه، غلات، شیرین‌کننده‌ها، غذا‌های کنسرو شده و فوق فرآوری شده، دارو‌ها و ... نیز اضافه می‌شوند).

شراب‌های شیرین و سفید حاوی سولفیت بیشتری نسبت به شراب‌های قرمز هستند، در مقابل، اما شراب‌های قرمز حاوی تانن بالاتری هستند که در اصل از ترکیبات تلخ موجود در پوست و دانه‌های انگور می‌آیند. تانن‌ها نیز مانند سولفیت‌ها می‌توانند باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک در افراد حساس شوند.

در نتیجه، محدود کردن نوشیدن به آبجو‌های سبک، مشروبات الکلی شفاف و شراب سفید می‌تواند به جلوگیری از خماری کمک کند.

پرهیز کنید

کارشناسان می‌گویند تنها یک پیشگیری، یا درمان، واقعی برای خماری وجود دارد: الکل ننوشید.

دکتر سوئیفت در این باره می‌گوید: «درمان ساده‌ای وجود ندارد، زیرا عوامل پیچیده زیادی هستند که علائم متعدد خماری را ایجاد می‌کنند و به همین دلیل است که تنها درمان واقعی برای خماری این است که الکل ننوشید یا آنقدر کم الکل بنوشید که باعث خماری نشود.»

۳ راه برای درمان خماری

ما می‌دانیم که الکل آب بدن را کم می‌کند، بنابراین سردرد و سایر علائم خماری ممکن است تا حدودی به دلیل انقباض عروق خونی و از دست دادن الکترولیت‌ها، مواد معدنی ضروری مانند سدیم، کلسیم و پتاسیم مورد نیاز بدن شما باشد.

در این میان نوشیدن قهوه می‌تواند بهبود را تسریع کند. دکتر بریک در این خصوص توصیه می‌کند: «اگر خمار هستید، یک چهارم فنجان قهوه بنوشید و ببینید که آیا احساس بهتری دارید یا نه؟ حدود ۲۰ دقیقه طول می‌کشد تا کافئین شروع به تأثیر قابل توجه کند. با این حال اگر قهوه حال شما را بهتر نکرد، دیگر ننوشید.»

جایگزینی مایعات از دست رفته با آب یا نوعی نوشیدنی ورزشی با الکترولیت‌های اضافی نیز می‌تواند به بهبود حال فرد پس از خماری کمک کند؛ و در آخر در کنار حرکات کششی و پیاده‌روی سبک، نوشیدن آب توصیه می‌شود.

دکتر بریک می‌گوید: «قبل از اینکه بخوابید و وقتی بیدار شدید، تا جایی که می‌توانید آب بنوشید.»