عید حنوکا چیست و یهودیان چگونه آن را جشن می‌گیرند؟

حنوکا یا حانوکا، جشن نور یهودیان است.

به گزارش بی بی سی؛ زمان برگزاری این جشن که مراسم آن هشت شب ادامه دارد هر سال تغییر می‌کند، اما همیشه به ماه‎های نوامبر یا دسامبر می‌افتد.

گاه ایام حنوکا و کریسمس با هم تلاقی می‌کنند، اما امسال اولین بار از سال ۲۰۰۵ است که اولین شب حنوکا با شامگاه روز کریسمس مصادف شده است.

کلمه حنوکا به معنای «اخلاص» و تقدیم نذورات است و وقوع یکی از بزرگترین معجزات در دین یهود را جشن می‌گیرد.

زمینه آغاز حنوکا چه بوده است و امروزه چگونه جشن گرفته می‌شود؟

خاستگاه تاریخی حنوکا چیست؟

حنوکا مراسمی است که دینداران یهودی با برگزاری آن واقعه‌ای در بیش از ۲۰۰۰ سال پیش را جشن می‌گیرند که یهودیان در نبردی برای آزادی عمل به دین خود بر یونانیان پیروز شدند.

در آن زمان، حکام یونانی برگزاری تمامی مراسم یهودیان را ممنوع کرده بودند.

امپراتور آنتیوخوس مصمم بود یهودیان را وادار کند در برابر مجسمه او که در معبدی نصب شده بود سجده کنند و به عبادت خدایان یونانی بپردازند.

اما یهودیان که دینشان پرستش غیر از خدایشان را ممنوع کرده بود از اطاعت از این فرمان سر باز زدند؛ و گروهی از یهودیان به نام مکابیان به جنگ علیه ارتش امپراتور برخاستند.

آنان پس از سه سال جنگ با یونایان، بر آنان پیروز شدند و حکومت اورشلیم (بیت المقدس) را از یونانیان پس گرفتند.

اما وقتی یهودیان به معبد خود بازگشتند، دیدند که معبد تقریبا ویران شده است.

آنان معبد را تعمیر کردند، چراغی را به عنوان نماد حضور خداوند برافروختند و آن را به خدا تقدیم کردند.

آنان یک شیشه کوچک روغن چراغ همراه داشتند که فقط برای روشن ماندن چراغ به مدت یک روز کافی بود، اما چراغ به طرز معجزه آسایی به مدت هشت شبانه‌روز روشن ماند.

به همین دلیل است که جشن هانوکا هشت روز طول می‌کشد و نور در مراسم جشن مهم است.

مراسم حنوکا چگونه برگزار می‌شود؟

مراسم جشن حنوکا شامل روشن کردن شمع در شب و بازی، خواندن آواز و تهیه و صرف غذا‌های لذیذ است.

جشن حنوکا زمانی شادی‌آ‌ور به خصوص برای کودکان است، زیرا آنان هدیه و پول مخصوص حنوکا به نام گلت دریافت می‌کنند.

برخی از خانواده‌ها در هر یک از هشت شب حنوکا به یکدیگر هدایای کوچکی می‌دهند.

منورا یا حنوکیا چیست؟

مراسم این جشن مذهبی شامل روشن کردن شمعدانی به نام حنوکیا است.

این شمعدان دارای هشت شاخه و یک «شمش» به معنی یاور است که قبل از هشت شمع آن را روشن می‌کنند و شعله آن برای روشن کردن بقیه شاخه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شمش معمولا در جایی کمی بالاتر یا پایین‌تر یا در کنار شمع‌های دیگر قرار می‌گیرد.

یهودیان می‌گویند این هشت شاخه نشان دهنده هشت روز معجزه است و هر شب جشن حنوکا یک شمع را روشن می‌کنند.

خوردنی‌های ویژه حنوکا

حنوکا زمان خوردن غذا‌های لذیذ است.

برخی از خوراک‌های مخصوص حنوکا معانی خاصی هم دارند، مانند لاتکه (که نوعی کوکوی سیب زمینی است)، پنکیک و دونات.

دلیل این است که این خوراکی‌ها در روغن سرخ می‌شوند و برای یهودیان تهیه و خوردن آنها یادآور دوام هشت روزه روغن چراغ معبد است.